Hormonen en afvallen: Zo beïnvloeden ze je vetverbranding

Of je nu al een tijdje bezig bent met afvallen of net begint: het kan behoorlijk frustrerend zijn als het niet lukt, terwijl je wél gezond eet en beweegt. Wat veel mensen niet weten, is dat hormonen een grote rol spelen bij je gewicht. In deze blog leggen we je helder en praktisch uit wat die rol precies is en hoe je je hormonen positief kunt beïnvloeden.

We beantwoorden de meest gestelde vragen, geven je praktische tips en zorgen dat je snapt hoe je lichaam werkt - zonder moeilijke termen.

 

Inhoudsopgave

1. Wat zijn hormonen eigenlijk?
2. Hoe beïnvloeden hormonen je gewicht?
3. De 6 belangrijkste hormonen bij afvallen
4. Levensfasen & hormonen
5. Stress, slaap en je hormoonbalans
6. Praktische tips voor betere hormonen
7. Veelgestelde vragen
8. Conclusie

 

Wat zijn hormonen eigenlijk?

Hormonen zijn chemische boodschappers die signalen geven aan je lichaam. Ze worden geproduceerd door klieren, zoals je schildklier, alvleesklier of bijnieren. Hormonen beïnvloeden onder andere je eetlust, vetopslag, verbranding en stemming.

Zie het als volgt: als je hormonen in balans zijn, werken je lichaam en stofwisseling optimaal. Zijn ze uit balans? Dan kan je vet blijven vasthouden, zelfs als je gezond leeft.

Hoe beïnvloeden hormonen je gewicht?

Hormonen bepalen:

• Hoeveel honger je hebt (ghreline)
• Of je je vol voelt (leptine)
• Of je energie opslaat als vet (insuline)
• Hoeveel calorieën je verbrandt (schildklierhormonen)
• Hoeveel spiermassa je kunt opbouwen (testosteron)
• Hoe je lichaam omgaat met stress (cortisol)

Kortom: hormonen sturen bijna alle processen aan die invloed hebben op je gewicht.

De 6 belangrijkste hormonen bij afvallen

1. Insuline - je vetopslaghormoon

Insuline helpt glucose uit je bloed naar je cellen te brengen. Maar als je lichaam te veel insuline aanmaakt (bijv. door veel snelle koolhydraten), dan wordt vetopslag gestimuleerd. Tip: eet meer vezels, eiwitten en gezonde vetten om insuline stabiel te houden.

2. Leptine - het verzadigingshormoon

Leptine vertelt je hersenen dat je genoeg hebt gegeten. Bij overgewicht kun je ‘leptineresistent’ worden, waardoor dit signaal niet goed doorkomt. Tip: slaap voldoende, vermijd crashdiëten en eet voldoende eiwitten. Kauw minimaal 20 keer bij elke voedingsinname en eet langzaam. Dit help, omdat het gemiddeld gezien 20 minuten duurt voordat het lichaam een verzadigend gevoel afgeeft.

3. Ghreline - het hongerhormoon

Ghreline stijgt vlak voor een maaltijd en daalt na het eten. Slaaptekort en stress verhogen ghreline, waardoor je meer trek krijgt. Tip: slaap 7-9 uur per nacht en eet op vaste tijden.

4. Cortisol - je stresshormoon

Bij stress maakt je lichaam cortisol aan. Langdurige stress zorgt voor meer vetopslag, vooral rond de buik. Tip: plan dagelijks ontspanning in, bijvoorbeeld wandelen of ademhalingsoefeningen. Zorg ervoor dat je meer dingen doet waar je energie van krijgt dan activiteiten die je (mentale) energie kosten.

5. Schildklierhormonen (T3/T4) - je verbrandingsmotor

Deze hormonen regelen je rustmetabolisme. Een trage schildklier betekent dat je minder calorieën verbrandt in rust. Tip: eet voldoende jodium, selenium en laat je waardes testen bij klachten.

6. Sekshormonen (oestrogeen, progesteron, testosteron)

Deze hormonen beïnvloeden onder andere vetverdeling, spieropbouw en je cyclus. Vooral tijdens de overgang kunnen schommelingen leiden tot meer buikvet. Tip: krachttraining en eiwitrijke voeding helpen om spiermassa te behouden.

Levensfasen & hormonen (Vrouw)

Cyclus

In de tweede helft van je cyclus heb je vaak meer trek en behoefte aan koolhydraten. Dit komt door de stijging van progesteron. Tip: kies dan voor vullende, eiwitrijke maaltijden.

Zwangerschap

Je lichaam slaat meer vet op als energievoorraad voor de baby. Dat is normaal en gezond. Afvallen is op dat moment geen prioriteit.

Overgang

Door een daling in oestrogeen verandert je vetverdeling en verbranding. Vooral de buik is vaak een probleemgebied. Tip: focus op krachttraining en stabiele bloedsuikers.

Stress, slaap en je hormoonbalans

Slaaptekort

Minder dan 6 uur slaap verhoogt ghreline (honger) en verlaagt leptine (verzadiging). Je krijgt dus meer trek én voelt je minder snel vol.

Stress

Chronische stress verhoogt cortisol en kan je vetverbranding remmen.

Slaaptip: Gebruik de 3-2-1-regel:

• 3 uur voor slapen: geen grote maaltijd
• 2 uur voor slapen: geen werk
• 1 uur voor slapen: geen scherm

Praktische tips voor betere hormonen

1. Eet voor 80% onbewerkte voeding
2. Krachttraining minimaal 2-3x per week
3. Eet bij elke maaltijd eiwitten (±30 g)
4. Zorg voor stressvermindering (ademhaling, wandelen)
5. Slaap 7-9 uur per nacht
6. Laat je bloedwaarden testen bij twijfel
7. Laat je begeleiden door een professional voor een persoonlijk plan

Veelgestelde vragen

1. Kunnen hormonen ervoor zorgen dat ik niet afval?
Ja. Hormonen zoals insuline, leptine en schildklierhormonen kunnen gewichtsverlies beïnvloeden. Bij disbalans wordt afvallen lastiger.

2. Wat is het Hormoonbalansdieet en werkt het?
Dit dieet legt de focus op onbewerkte voeding en bloedsuikerregulatie. Voor veel mensen effectief, maar succes hangt af van de persoon.

3. Welke bloedtesten zijn handig?

• Glucose & insuline (nuchter)
• Schildklier (TSH, T3, T4)
• Cortisol (ochtendwaarde)
• Sekshormonen (oestrogeen, progesteron, testosteron)

4. Hoelang duurt het om hormonen te herstellen?
Gemiddeld 6-12 weken, afhankelijk van leefstijl en oorzaak.

5. Helpt intermittent fasting?
Voor velen wel. Het kan insulinegevoeligheid en leptinerespons verbeteren. Begin rustig met 12-14 uur vasten.

6. Moet ik supplementen nemen?
Supplementen zijn vaak een mooie toevoeging op je huidige voedingspatroon, mits deze in de basis al gezond is. Vitamine D, omega-3 en magnesium zijn vaak nuttig. Laat je adviseren.

7. Maakt koffie je hormonen kapot?
Nee, bij 1-2 koppen per dag niet. Meer dan 400 mg cafeïne kan wel je stresshormonen verhogen.

8. Wat is beter voor hormonen: krachttraining of cardio?
Krachttraining ondersteunt testosteron, groeihormoon en stofwisseling sterker. Een combinatie is ideaal.

Conclusie

Hormonen hebben een enorme invloed op je gewicht. Ze bepalen of je vet verbrandt of opslaat, of je honger hebt of verzadigd bent. Door goed te eten, krachttraining te doen, stress te beperken en genoeg te slapen, krijg je je hormonen weer in balans.

Wil jij hier hulp bij? Bij Groei Visie kijken we niet alleen naar calorieën, maar ook naar jouw hormonale profiel. Plan een gratis intake en ontdek wat jouw lichaam nodig heeft om écht resultaat te boeken.